Od wielu lat związki zawodowe policjantów starały się wyrzucić z obrotu prawnego dwa niekorzystne dla policjantów przepisy: art. 41 ust. 2 pkt 4 – „zwolnienie z tytułu osiągnięcia 30 lat wysługi emerytalnej” oraz art. 41 ust. 2 pkt 5- „zwolnienie dla dobra służby”. O ile pierwszy z przepisów był stosowany bardzo rzadko i z punktu widzenia obecnej sytuacji na rynku pracy był archaiczny, drugi z przepisów od 2015 roku wg naszej oceny zaczął być nadmiernie wykorzystywany przez stronę służbową jako podstawa do zwolnienia ze służby!

  W ubiegłym roku jako Zarząd Wojewódzki NSZZ P woj. dolnośląskiego postanowiliśmy ponownie podjąć próbę usunięcia z porządku prawnego opisywanych artykułów z Ustawy o Policji.

   W dniu 29 listopada 2022  roku Konferencja Delegatów woj. dolnośląskiego jednogłośnie podjęła uchwałę w przedmiotowej kwestii! Z treści uzasadnienia do powyższej uchwały wynika m.in., iż „po 2015 roku nastąpił lawinowy wzrost ilości funkcjonariuszy zwalnianych na podstawie art. 41 ust. 2 pkt 5.  W 2015 roku w garnizonie dolnośląskim zwolniono tylko 3 osoby, w 2016 roku już 9 osób, w 2017 roku – 8 osób , w 2018 roku 5 osób a w 2019 roku aż 23 osoby w 2020 roku natomiast 14 osób a w okresie od 01 stycznia 2021 do 15 listopada 2021 roku  już 16 osób. 

 Natomiast zmalała ilość osób zwalnianych na podstawie pozostałych podstaw prawnych zawartych w art. 41 Ustawy o Policji.

  I tak na podstawie art. 41 ust 1 pkt 3 Ustawy o Policji  w 2015 roku zwolniono 3 osoby, w 2016 roku 5 osób, 2017 roku 10 osób a już w latach 2019, 2020 i 2021 tylko po jednej osobie, pomimo iż w większości przypadków osób zwolnionych na podstawie art. 41 ust 2 pkt 5, były równolegle wszczynane postępowania dyscyplinarne dotyczące tego samego zdarzenia.

 Sytuacja ma się podobnie w całym kraju. Wzrasta liczba osób zwalnianych na podstawie art. 41 ust. 2 pkt 5, natomiast maleje liczba funkcjonariuszy zwalnianych na postawie art. 41 ust. 1  pkt 3.

  Z posiadanych przez nas danych tylko za lata 2015- 2017 wynika iż na podstawie art. 41 ust. 2 pkt 5 zwolniono odpowiednio:

    2015- 71 osób

    2016- 90 osób

    2017-162 osoby

Natomiast na postawie art. 41 ust. 1  pkt 3 zwolniono odpowiednio:

    2015- 93 osoby

    2016- 160 osób

    2017- 141 osób 

   Nie posiadamy informacji dotyczących wznowionych postępowań dyscyplinarnych
i rozstrzygniętych na korzyść funkcjonariuszy, albowiem jak twierdzi Komenda Główna Policji w Warszawie takie dane nie są gromadzone, ale z informacji które posiadamy wiemy, że do takich sytuacji dochodzi. Nie posiadamy natomiast żadnych informacji na temat przywracania do służby policjantów wcześniej zwolnionych na podstawie art. 41 ust 2 pkt 5 ustawy o Policji.

   Jako Zarząd Wojewódzki NSZZP woj. dolnośląskiego doszliśmy do bardzo ważnego wniosku. Uważamy że jako podstawa do zwolnienia, art. 41 ust. 2 pkt 5  „powinien być stosowany wyłącznie w sytuacjach ekstraordynaryjnych. W sytuacjach, które dane zdarzenie /zachowanie funkcjonariusza nie mieści się w ramach katalogu podstaw zwolnienia ze służby ujętych w art. 41 Ustawy o Policji a które to zdarzenie/zachowanie wymaga jednocześnie kategorycznej i stanowczej reakcji, zmierzającej do „oczyszczenia” szeregów Policji z funkcjonariuszy, których zachowanie nie licuje z godnością zawodu i których dalsze pozostanie w służbie nie jest możliwe’

         W naszej ocenie w różnych sytuacjach można wykorzystywać inne instrumenty prawne jak np. skierowania na komisje lekarskie i ewentualne zwolnienie na podstawie art. 41 pkt 1 ust.1 Ustawy o Policji, przeprowadzanie do końca postępowań dyscyplinarnych, które ewentualnie mogłoby się zakończyć karą obligatoryjnego zwolnienia ze służby na podstawie art. 41 ust. 1 pkt 3 Ustawy o Policji a nie korzystania z „łatwiejszej” wg nas podstawy, która opiera się  praktycznie tylko na badaniu czy zostało naruszone szeroko rozumiane „dobro służby”, pomijając „dobro jednostki”    

         Zastosowanie trybu wynikającego z art. 108 par 1 kpa powoduje praktycznie natychmiastowe zwolnienie policjanta, nie dając mu prawa do oceny sytuacji przez Sąd w trakcie trwania stosunku służbowego.

         Równie nieprzystającym do obecnej rzeczywistości jest art. 41 ust 2 pkt 4 Ustawy o Policji. Skoro zarówno MSWiA oraz KGP zabiega o to, aby policjanci pozostawali jak najdłużej w służbie, to pozostawienie przepisu dającego możliwość zwolnienia policjanta z tytułu osiągnięcia 30 lat wysługi emerytalnej jest czymś kuriozalnym i w naszej ocenia wymaga zmiany czyli wykreślenia tego przepisu z obrotu prawnego”

          Powyższą uchwałę przedstawiliśmy podczas Zjazdu Krajowego w grudniu ubiegłego roku i na nasz wniosek Zjazd Krajowy przyjął naszą uchwałę jako własną. W wyniku prac sejmowych związanych z wprowadzeniem nowego dodatku stażowego z porządku prawnego z Ustawy o Policji usunięto art. 41 ust 2 pkt 4 , niestety większość sejmowa nie zgodziła się, aby usunąć art. 41 ust. 2 pkt 5.  Stąd tytuł artykułu! Ale nie poddajemy się i dalej będziemy dążyć do wyrzucenia do „kosza” wg nas bardzo niekorzystnego dla policjantów przepisu!